عادات نیک و زیبا باعث می‌شود که اعمال نیک به سهولت از آدمی سر زند. به قول یکی از سالکان با سابقه: «کسانی که به نماز شب عادت کرده‌اند، شب اوّل قبر هم در ساعت مقرر هر شب، برای نماز شب برمی‌خیزند و در برزخ به تهجّد می‌ایستند»، ولی به این نکته باید توجه داشت که منشأ و انگیزهٔ عمل، عادت نباشد. باید برای خدا نماز شب خواند، نه اینکه چون عادت کرده‌ایم.
نکته دیگر این است که چون راه خدا بدون ریاضت نمی‌شود و چون عادت، سختی عَمَل را می‌گیرد، سالک باید پیوسته ریاضات خود را متین‌تر و مراقبت خود را بیش‌تر نماید. در دستورات سلوکی صادر شده از عارف کامل مرحوم سید هاشم حدّاد به استاد خواندم: «هر شب در سحر به مدّت سه ساعت خلسه کامل بدون یک خَطره (خطور ذهنی)». البته این دستور و امثال آن مربوط به مراحل پایانی سلوک استاد بوده است.
منابع :
- سیر و سلوک (طرحی نو در عرفان عملی شیعی)، آیت‌الله علی رضائی تهرانی، ص 527