عرفان شیعی

عرفان اسلامی در بستر تشیع

عرفان شیعی

عرفان اسلامی در بستر تشیع

راز ربانى(اسرار الوحى سبحانى)، به زبان فارسى، در شرح حدیث معراج است که بر اساس مشرب عرفان، توسط عزیز نفسى یا میر سید على همدانى نگاشته شده و به اهتمام حسین معلم به زیور طبع آراسته شده است.


ساختار

این کتاب، با نثرى ساده و روان و در عین حال زیبا و به دور از دشوارى‌ها و تکلفات لفظى و لغوى به رشته‌ى تحریر درآمده است. 

مؤلف، حدیث را به بخش‌هاى مختلف و جداگانه تقسیم کرده و هر بخش را ترجمه مى‌نماید، سپس با آوردن امثال و حکم و آیات و احادیث و حکایات صوفیان، به شرح آن مى‌پردازد. 

کتاب، مشتمل بر 34 حکایت است.


 

گزارش محتوا

محقق و مصحح کتاب، حسین معلم، در مقدمه، به توضیح آیه شریفه: «سبحان الذى اسرى بعبده لیلا من‌المسجد الحرام الى المسجد الاقصى الذى بارکنا حوله لنریه من آیاتنا انه هو السمیع العلیم»(الاسراء 1)، تعریف حدیث و اقسام آن به اعتبار منبع و مأخذ صدور، حدیث قدسى، منابع و مآخذ حدیث قدسى مورد شرح، توضیحى در مورد نسخ کتاب، گزارش کار، تحقیق در مورد نام مترجم و شارح و اینکه نویسنده کتاب مورد بحث کیست، بیان اختلاف دو نسخه (نسخه س و نسخه میر)، پرداخته است.

 

مؤلف، در ترجمه و شرح بخش نخست حدیث، مى‌نویسد: «حضرت رسالت صلى‌الله‌علیه‌و‌سلم، سؤال کرد از پروردگار خود در شب معراج که‌اى پروردگار من از اعمال کدام فاضل‌تر؟ مولى سبحانه و تعالى، خطاب فرمود که‌اى سید و اى سرور و اى بهتر و اى مهتر و اى قافله‌سالار انبیاء و اى مقتدا و معظم اصفیا، هیچ خصلتى از خصال پسندیده بر حضرت من که پروردگار عالمیانم، دوست‌تر از توکل و رضا نیست، زیرا سند قسمت، از عین حکمت خیزد و کار خود با دوست گذاشتن، علامت معرفت بود و شرط حقیقت ایمان، درست کردن نسق توکل است و... 

وى، در جاى جاى کتاب خود، جملاتى کوتاه، زیبا و پرمحتوا را درج نموده است؛ جملاتى از قبیل: 

سر دوستى دو چیز است: فرمان دوست را کمر بستن و کار خود را به دوست دربستن؛ 

چون دنیا روى به تو آرد، بدان که گناهى است تعجیل به عقوبت تو کرده است؛ 

عافیت، ده قسم است: نه، در نگاه‌داشتن زبان است و یکى، در عزلت؛ 

چون شکم سیر گردد، روح(نورانى)، چون نفس ظلمانى و تیره گردد و چون گرسنه گردد، تن(ظلمانى)، چون روح نورانى و سبک شود؛

نماز، میقات و محل مناجات دوستان است؛

هر که دعوى ولایت و دوستى حق مى‌کند و در تمناى مرگ نیست، دروغ‌گوى است.


وضعیت کتاب

فهرست عناوین کلى، از قبیل«مقدمه»، «متن کامل شرح رساله اسرار الوحى»، «متن کامل حدیث(عربى)»، «تعلیقات و توضیحات»، «فهرست‌ها» و «منابع و مآخذ»(غیر از متن رساله، بقیه مطالب، از محقق و مصحح کتاب، حسین معلم مى‌باشد)، در آغاز کتاب و «فهرست کلى آیات»، «فهرست احادیث عربى و فارسى»، «امثال و حکم»، «فهرست کلى اشعار»، «فهرست کلى اشعار عربى»، «ترکیبات و اصطلاحات متن»، «فهرست اسامى اشخاص» و «امکنه» در پایان آن ذکر شده است.


منابع :

  • ویکی نور