عرفان شیعی

عرفان اسلامی در بستر تشیع

عرفان شیعی

عرفان اسلامی در بستر تشیع

مهر تابان: یادنامه و مصاحبات تلمیذ و علامه، عالم ربانی علامه سید محمدحسین طباطبایی تبریزی به زبان فارسى، تألیف علامه آیت‌الله محمدحسین حسینى تهرانى، پیرامون شخصیت علامه طباطبایى(ره) است.

 


ساختار

کتاب، داراى دو بخش است. در بخش اول، از زندگى مرحوم علامه و ویژگى‌هاى وى سخن به میان آمده است و در بخش دوم، پرسش‌هاى علامه تهرانى در زمینه‌هاى مختلف و پاسخ‌هاى علامه طباطبایى مطرح شده است.

 

گزارش محتوا

مطالب بخش اول، مربوط است به زندگى فردى و اجتماعى و ابعاد اخلاقى مرحوم علامه طباطبایى که در آن از کمالات معنوى و علمى ایشان سخن گفته شده است؛ ضمن آنکه برخى از مزایاى تفسیر «المیزان»، بیان گردیده است و در قسمتى از آن، رابطه علامه با هانرى کُرْبَنْ، استاد شیعه‌شناسى دانشگاه سُوربُن و ملاقات‌هاى انجام گرفته بین ایشان در خصوص مسائل شیعه‌شناسى، ذکر شده است.

 

در بخش دوم، مطالبى که مؤلف کتاب(علامه حسینى تهرانى)، از استاد بزرگوارش، علامه طباطبایى، درباره برخى از مباحث قرآنى، فلسفى، عرفانى، اخلاقى، علمى و تاریخى، سؤال نموده و استاد پاسخ داده، آمده است.

 

در قسمت مباحث قرآنى، این مباحث وجود دارد:

 

سؤال درباره فاعل فعل«عَبَسَ» در آیه اول سوره «عبس و تولّى» که علامه پاسخ مى‌دهد: به نظر برخى از مفسران، فاعل، شخص پیامبر(ص) است، ولى این صحیح نیست، چون با خُلق عظیم پیامبر که در آیه شریفه«إنّک لعلى خلق عظیم»، از آن یاد شده، سازگارى ندارد، پس فاعل آن، شخص دیگرى غیر از پیامبر(ص) است و آن شخص، عثمان بن عَفّان مى‌باشد؛

سؤال درباره تفسیر آیه«خلق سبع سماوات و من الارض مثلهنّ»؛

سؤال درباره تفسیر آیه«متاعا لکم و لانعامکم»؛

سؤال درباره تفسیر آیه«خلق الانسان هلوعا»؛

و...

 

در بحث‌هاى فلسفى این مطالب وجود دارد:

 

بحث عقلى در نفى تثلیث(اقانیم ثلاثه)؛

حقیقت توحید ذات حق تعالى؛

باقى بودن اعیان ثابته در هنگام فناى در ذات احدیت؛

و...

 

در مباحث عرفانى، این مطالب بحث شده است:

 

کیفیت نزول وحى بر پیامبر(صلی الله علیه و آله)؛

رؤیاى امیرالمؤمنین، حضرت خضر را و تعلیم اسم اعظم؛

تفسیر آیه مبارکه«و ما ینطق عن الهوى ان هو الا وحى یوحى»؛

و...

 

در مباحث اخلاقى، داستان «درویش بیدار على و میهمان وارد بر او و اینکه عالم تکوین بیدار است، خداوند پیوسته بیدار است»، ذکر شده است.

 

در مباحث علمى، این مطالب مورد بحث قرار گرفته است:

 

حقیقت خلقت روح و فرشتگان؛

حروف ابجد و اقسام آن؛

راجع به طى الارض و آیات وارده در اول سوره طه؛

کیفیت تأثیر دعا و عمل ملائکه در استجابت دعا؛

و...


در قسمت مباحث تاریخى، موضوعات زیر بحث شده است:

 

وقوع نسخ در قرآن کریم؛

اختلاف قرائات؛

مصحف حضرت على(علیه السلام)؛

و...

 

منابع :

  • ویکی نور