الفقرة التاسعة :
شرح مقدمه قیصرى بر فصوص الحکم (حسن زاده آملی):
و هو نور محض1؛ إذ به یدرک الأشیاء کلّها، و لأنّه ظاهر بذاته، و مظهر لغیره، و منوّر سماوات الغیوب2 و الأرواح3، و أرض4 الأجسام و الأشباح لأنّها به توجد و تتحقّق، و منبع جمیع الأنوار الروحانیّة و الجسمانیة.
1 - راجع فی ذلک الفصّ الیوسفی من هذا الکتاب ج 2 - ص 280، و الوصل الأول من الباب الموفى الستّین و الثلاثمائة من الفتوحات المکیة و الدرس السابع عشر من کتابنا اتّحاد عاقل به معقول (ص 292 ط 1).
شرح فصوص الحکم داود القیصری - تصحیح آیة الله حسن حسن زاده آملی - جلد اول - ص32-33.
و هو نور محض إذ به یدرک الاشیاء کلها لأنه ظاهر بذاته و مظهر لغیره، و منوّر سماوات الغیوب و الارواح و الارض الاجسام لأنها به توجد و تتحقق و منبع جمیع الارواح الروحانیة و الجسمانیة.
حقیقت وجود، نور محض است، و ظلمت در آن بوجه من الوجوه راه ندارد.
چون نور، موجودى را گویند که بذاته ظاهر باشد، و غیر را نیز ظهور دهد، و این خود شأن وجود است. نور حسى هم مادامىکه وجود پیدا ننماید، ظهورى ندارد. هر موجودى به اندازه وجود خود ظهور دارد. هرچه وجود قوىتر باشد، ظهورش تمامترخواهد بود، تا برسد بوجودى که از شدت نورانیت تناهى نداشته باشد.
حق تعالى، وجود صرف و نور صرف است، و بواسطه طلوع نور او، اشیاء که ماهیات سماوات ارواح «عقول مجرده و عوالم مثالیه»، و اراضى اشباح «موجودات مادیه» باشند، ادراک مىشوند. حق تعالى بنفس ذات و حقیقت، منبع جمیع ارواح روحانى و جسمانى است.
شرح مقدمه فصوص الحکم داود القیصری - سید جلال الدین آشتیانی - ص148-149