منازل السائرین الی الحق ؛ تالیف شیخ عارف خواجه عبدالله انصاری و به زبان عربی است. منازل السائرین شرح منازلی است که سالک در طی طریق به سوی حق تعالی می‌پیماید.
این کتاب تنها متن درسی عرفان عملی است که در حوزه های علمیه تدریس می شود و معمولا در پس قرائت کتاب های سه گانه عرفان نظری نزد استاد ، قرائت می شود.
مؤلف در مقدمه کتاب می‌فرماید: برخی از مریدان که علاقه داشتند بر «منازل السائرین الی الحق» آگاه شوند، از من درخواست نمودند چنین کتابی را برایشان تالیف نمایم. سرژبورکوی محقق فرانسوی در کتاب سرگذشت پیر هرات می‌گوید: «سالها مریدان از وی تحریر مختصری را درباره طی منازل طریقت خواسته بودند یعنی چنان کتابی که مجمل بوده و در آن ملفوظات و حکایات دیگران ذکر نشده باشد و متن آن کافی و دقیق باشد، و دارای ابواب و فصول منظم باشد تا به خاطر سپردن آن آسان گردد و تا آن وقت هیچ کتابی در تصوف این صفات را نداشت. شیخ الاسلام خواجه عبدالله انصاری تا آن زمان زاری مریدان را می‌شنید ولی گوش به آن نمی‌داد، و تدریس شفاهی و اندرزهای شخصی را درباره طی منازل طریقت و احوال سالک ترجیح می‌داد. اگر این حالت ادامه می‌یافت، امروز درباره تدریس عرفان خواجه دیگر چیزی نبود. اما در این زمان شیخ الاسلام احساس کرد که وقت تالیف چنان کتاب فرا رسیده و دیگر او را روزگار تدریس شفاهی نخواهد ماند. همان بود که به خواهش مریدان ترتیب اثر داد و شاهکار او یعنی کتاب «منازل السائرین» به میان آمد، و آن شرح منازلی است که سالک در طی طریق به سوی حق تعالی می‌پیماید. تاریخ املا گفتن «منازل السائرین» آشکار نیست ولی از روی نام‌ها و اسنادی که در نسخه‌های خطی ذکر شده معلوم می‌شود که «منازل السائرین» بعد از سال ۴۴۸ ق (سال تالیف صد میدان) و پیش از سال ۴۷۵ ق (سالی که عبد الرزاق کاشانی شارح «منازل السائرین» نسخه خطی آن را دیده املا گفته شده است».
زبان کتاب عربی فصیح است که بطور نثر مسجع تدوین شده است. و یکی از شاهکارهای نثر مسجع عربی به شمار می‌آید. منصور الدین خواجه نصیری در مقدمه کتاب مناجات‌های خواجه عبدالله انصاری می‌گوید: «مناجات‌های خواجه عبدالله که اینک بنظر می‌رسد نثر مسجع است که دارای سوز و حال مخصوص است و شاید بتوان گفت که به معجزه می‌ماند و کسی مثل آن نتواند گفت و شیخ شیراز سعدی علیه الرحمه نثر مسجع توام با شعر را از خواجه عبدالله تقلید و آنرا تکمیل نموده است.
کتاب «منازل السائرین» و «مناجات خواجه عبدالله انصاری» از نظر نثر مسجع بسیار با هم شباهت دارند، تنها فرقی که دارند زبان آنهاست که «منازل» عربی و «مناجات» فارسی است، و دیگر این که «مناجات» توام با شعر است ولی «منازل» شعر ندارد مگر سه بیت که در توحید صوفیه سروده است و خاتمه کتاب «منازل السائرین» است.
کتاب منازل السائرین از مهم‌ترین و گران سنگ‌ترین آثاری است که در اخلاق عملی تالیف شده است، به همین خاطر از متون درسی حوزه‌های عرفان و تصوف اسلامی می‌باشد، و با تحقیق در آثار منتشره در این زمینه در می‌یابیم که کمتر کسی به خود جرات نقد و مخالفت با آن را داده است و همگان با دیده قبول به آن نگریسته‌اند. چنانکه محقق شهیر محمد بن حمزه معروف به ابن فناری در کتاب « مصباح الانس » خلاصه‌ای محققانه از منازل السائرین را مورد تحقیق قرار داده است. همچنین عارف نامدار شیعی سید حیدر آملی در کتاب ارزشمند « جامع الاسرار و منبع الانوار »، تمام متن آخرین منزل منازل السائرین را یعنی باب توحید ، به همراه شرح آن از عبد الرزاق کاشانی و عفیف الدین تلمسانی ، نقل به عبارت کرده است.
این کتاب مشتمل است بر یک خطبه ، که در آن حمد و ثنای الهی است و درود و سلام بر حضرت رسول و خاندان او علیهم‌السّلام می‌فرستد و سپس به انگیزه تالیف کتاب می‌پردازد. کتاب دارای ده قسم است و هر قسمی شامل ده باب است و هر بابی سه مرحله دارد، که در مجموع این کتاب شامل ده قسم و صد باب و منزل و سیصد بیت و مرحله است.
شرح های متعددی بر کتاب منازل نوشته شده که از مهم ترین آنها می توان شرح عفیف الدین تلمسانی در قرن هفتم، و شرح عبد الرزاق کاشانی در آغاز قرن هشتم، را نام برد.