عرفان عملی در دوره نخستین به لحاظ عرفان عملی به اوج شکوفائی و کمال خود رسید و تمام ظرفیت‌های آن در این دوره شکوفا شد، اما برخی از ظرفیت‌هایی که در دوره دوم شکوفا شدند از جهات دیگر تأثیراتی را بر عرفان عملی داشتند.
عرفان نظری تحلیل‌های غنی‌ای بر عرفان عملی کرد؛ هر چند عرفان عملی به لحاظ عرفان عملی در همان دوره اول به کمال رسیده بود. شرح ملا عبدالرزاق کاشانی بر منازل السائرین خواجه عبدالله انصاری نمونه‌ای از این تحلیل‌های غنی می‌باشد.
عرفان عملی پشت صحنه‌های ذوقی و احساسی داشت، عرفان ادبی این پشت صحنه‌ها را ظاهر کرد، یعنی مضامین عرفان عملی را در قالب‌های ادبی ریخت.
فرقه‌ها هم به عرفان عملی خدمت نمودند بدین سان که دستورالعمل‌های عرفان عملی را عینی‌تر کردند و آنها را رواج دادند.
منابع :
- یزدان پناه-سید یدالله، سیری در تاریخ عرفان اسلامی، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره)