دو امر دیگر نیز در پیدایش عشق الهی مؤثر است:
۱.گاه صفای درونی انسان سلیمی موجب بروز عشق الهی می‌گردد، این صفا که معمولاً بر اثر طهارت مولد، لقمۀ حلال و تربیت سالم در بعضی انسان‌ها وجود دارد، مایۀ بروز عشقی خودجوش می‌گردد. این عشق اگر زیر نظر گرفته نشود و تقویت نگردد، اندک اندک رو به افول می‌گذارد.
2.گاه شکست در عشق مجازی حیوانی مایۀ روی آوردن صاحبش به عشق حقیقی می‌گردد. تاریخ در این زمینه برای ما حکایاتی دارد. حتی گفته‌اند عشق مشهور مجنون عامری به لیلی پایانی این‌چنین داشته است.
این دو مورد چون معمولاً اختیاری نیست، به عنوان راه‌های دستیابی به عشق ذکر نشد.
منابع :
- سیر و سلوک (طرحی نو در عرفان عملی شیعی)، آیت‌الله علی رضائی تهرانی، ص 220