با توبه، که پس از یقظه دومین گام سلوک دانسته شده، سالک درصدد آغاز جدّی در ترک حرام و انجام واجب است، ولی علامه بحرالعلوم ـ چنانکه در بحث ترک عادات غلط و لغو خواهد آمد ـ توبۀ سلوکی را برتر از این میداند و آن را به توبه از عادات و رسوم لغو و غلط تفسیر میکند. به نظر میرسد جمع بین این دو به این صورت است که بگوییم توبه در سلوک یعنی توبه از هرچه منافی سلوک است و روشن است که منافیات سلوک فراوانند. گناه، عادات و رسوم غلط، غفلت و ... همه با سلوک در تنافیاند و توبه دست کشیدن از همۀ اینهاست.
منابع :
- سیر و سلوک (طرحی نو در عرفان عملی شیعی)، آیتالله علی رضائی تهرانی، صص 298 تا 299