اهل معرفت، در توافق کامل با اعتقاد شیعی، بر این باورند که انسان کامل در همه ما سوی الله سریان و حضور وجودی دارد. یکی از نتایج این حضور، آگاهی از تمام جزییات در سرتاسر عالم خواهد بود. این مطلب، با تحلیلی که جایگاه انسان کامل را نسب به عالم همانند جایگاه روح نسبت به تن می داند هماهنگ است.
بی گمان روح در سراسر بردن حاضر و از آن آگاه است. اما برای ارائه تبیینی دقیق تر، از پرداختن به بحثی بسیار مهم در عرفان نظری ناگزیریم؛ بحثی که با عنوان علم الیقین، عین الیقین و حق الیقین مطرح می شود. در اینجا، ما تنها به بحث حق الیقین نیازمندیم ، اما آگاهی از این تقسیم بندی سه گانه در زمینه یقین، می تواند در فهم عمیق تر مطلب راه گشا باشد.
منابع :
- یزدان پناه – سید یدالله، مبانی و اصول عرفان نظری، صص 624 تا 625