با آنچه تاکنون در این قسمت گفته شده، افزون بر تبیین نوع عینیت صفات با ذات، بحث دیگری نیز روشن می‌شود و آن نوع ارتباط صفات با یکدیگر است؛ زیرا با توجه به سه محور اساسی در کیفیت تحقق این صفات در مقام ذات، عینیت صفات با یکدیگر ثابت می‌شود.
- محور اول: همه این صفات به متن واحد موجودند؛
- محور دوم: همه اطلاقی‌اند؛
- محور سوم: همه اندماجی‌اند.
با در نظر گرفتن این سه محور در باب صفاتِ متحقق در مقام ذات، عینیت آنها ثابت می‌شود. عرفا از این معنا به تلاحق صفات اطلاقی در مقام ذات یاد می‌کنند، که این تلاحق موجب اتحاد آنها با یکدیگر است.
فناری در مصباح الأنس برای اثبات عینیت حیات و قدرت با علم باری تعالی در مقام ذات می‌گوید:
حیاته وقدرته عین علمه اذا اعتبرتا فی ذاته من حیث هو علی کمال اطلاقها وقد مرّ... أنّ المطلقات التامّه إذا تلاحقت إتّحدت فیکونان عین علمه؛
(فناری، مصباح الأنس، ص۷۹)
حیات حق‌تعالی و قدرت او عین علم اوست، آن‌گاه که این صفات را در ذات حق‌تعالی از آن جهتی که بر کمال اطلاقشان هستند اعتبار نماییم، و پیش‌تر گذشت... که مطلقات تامه (و صفات و احکامی که اطلاق تام داشته باشند) وقتی پشت به پشت هم (در مقام ذات) درآیند (یعنی پابه‌پای هم در سراسر متن ذات متراکم شوند و همه اطلاقی و اندماجی باشند)، با یکدیگر یگانه می‌گردند. بنابراین حیات و قدرت در آن مقام عین علم او خواهد بود.
منابع :
- یزدان پناه – سید یدالله، مبانی و اصول عرفان نظری، صص 335 تا 343
- امینی نژاد – علی، حکمت عرفانی، صص 336 تا 346